مدتیه که میخوام درباره لزوم شناخت و دقت در معیارها و ملاک‌های ازدواج و انتخاب همسر، گپی دوستانه داشته باشم و دنبال یه شرایط زمانی مناسب بودم که موسم جشن های ولادت و پیوندهای مبارک رسید؛ بنظر میاد وقتشه تا تنور گرمه نون رو بچسبونیم ! اجازه بدین بی مقدمه بگم که بسیاری ازمشکلات و اختلافات زندگی مشترک بخاطر خطا در شناخت و نحوه انتخاب درست همسر هست که برخی از اونها ناشی از عدم بکار گیری ملاکهای صحیحه و بخشی هم ریشه در نارسایی روش های سنتی در شناخت بهتر طرفین از یکدیگر داره. لازمه بدونیم که نظر اسلام در این موارد کلی است یعنی در احادیث پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امامان معصوم(علیهم السلام) و برخی کتاب‏ها، ملاک‏ها و صفات مورد نظر در این باره به دو بخش قابل تقسیم هستند: الف) معیارهایی که رکن و اساس یک زندگی سعادتمندانه بشمار می آیند؛ ب) ملاک‏هایی که برای بهتر و کامل‏تر شدن زندگی بوده و بیشتر سلیقه ای هستند.

اولین معیار اساسی در انتخاب همسر تدیّن است یعنی علاقه‏ و گرایش به اسلام و الگو گیری از اهل بیت (علیهم السلام) در تقوا، آبرو‏داری، عدم اسراف، عفت، حجاب، نجابت، حیا ، و  معمولا انسان دیندار با همسر بی دین کنارنمیاد و یه جاهایی به مشکل برمی خورن چون بی دینی و لا ابالی گری تو کت مؤمن نمی ره!      

دوم؛ اخلاق نیک، یعنی طرفین اهل لجاجت و یکدندگی، تکبر، بی ادبی، بی وفایی، کینه توزی، سوءظن، سبکی و هرزگی، کم ظرفیتی و ... نباشن و در عوض: اهل خوش زبانی، خوش خلقی، حق‏پذیری، تواضع، راستگویی، وقار، بردباری، محبت، گذشت، أدّب، شجاعت، وفاداری و قناعت باشن یا حداقل از این صفات بی نصیب نباشن.     

سوم؛ شرافت خانوادگی، منظور شهرت و ثروت و موقعیت اجتماعی نیست بلکه منظور نجابت و پاکی و تدین خانوادگی طرفین هست، این مورد از این جهت اهمیت داره که ازدواج با یک فرد مساوی است با پیوند با یک خانواده و فامیل و ایجاد یک نسل .

 چهارم؛ برخورداری از عقل، چیزی که خداوند رحمان با اون پرستش و عبادت می‏شه و بهشت با اون بدست میاد[1]. 

پنجم برخورداری از سلامت جسمی و روحی؛ 

ششم؛ زیبایی، که یک امتیاز محسوب می‏شه و در شیرینی و سعادت زندگی زناشویی تأثیر به سزایی داره که البته یه مساله سلیقه ایه .     

هفتم؛ با سواد بودن یا تناسب سطح علمی و سواد و تحصیلات .

هشتم؛ کفو همدیگه بودن که عبارت است از همتایی و سنخیت در دین ، ایمان ، فرهنگ ، فکر ، اخلاق ، تحصیلات علمی ، سن و وضعیت مالی.   البته ممکنه در مواردی رعایت بعضی از این معیارها مقدور نشه و استثناهایی وجود داشته باشه؛ بهر حال اونچه در ازدواج مهمه شناخت و تفاهم هست نه سختگیری های بی مورد.

   تذکر چند نکته:

نکته اول؛  داشتن همسر زیبا یک امتیازه و فقدان این امتیاز گاهی موجب میشه عده‏ای که ظاهر همسرشونو نمی پسندند، با بهانه جویی و ایراد به طور ناخواسته اونو آزار بدن  ! یا حتی بعد از ازدواج دل به دیگری بدن! و شاید به همین دلیل تو روایات به همسران سفارش شده است که خود را برای هم بیارایند و همدیگرو ارضاء کنند تا از انحرافات و مفاسد مصون بمونن . اما باید توجه داشت که زیبایی حلاّل همه مشکلات نیست و خیال نشه هر کسی همسر زیبا داره، حتماً در آغوش خوشبختی آرمیده ! نیازی به ارائه سند و آمار نیست بهر حال زیبایی امری نسبیه و بستگی داره با چه دید و از کدوم منظر به همسر نگاه بشه. نکته دوم؛ در انتخاب همسر، ایده آل گرایی و مطلق گرایی را باید کنار گذاشت. همسری که از هر جهت ایده آل و باب میل انسان باشه و همه ویژگی ها و ملاک ها را در حد عالی داشته باشه، اغلب دست نیافتنیه. " فکر معقول بفرما گل بی خار کجاست؟!  " نکته سوم؛ کسی که بدنبال همسر با ایمان، تقوا، اخلاق نیک، اصالت خانوادگی و زیبایی ظاهری درحد عالی هست، باید ببینه آیا خودش از چنین ویژگی هایی در حد عالی برخورداره؟! به هر حال زیبایی ظاهر ملاک درجه دومه و اگر معیارهای اصلی و اوّلی در حد مطلوب و زیبایی مورد پسند باشه، پیشنهاد ازدواجو باید پذیرفت. از نظر طبیعی و با توجه به روحیات زن و مرد، مسئله زیبایی همسر برای مرد مهم تره. چیزی که بیشتر برای زن مهمه، شخصیت، جایگاه، رفتار، درجه محبت و عشق او نسبت به همسره و زیبایی ظاهر در مرتبه بعدی قرار داره[2]. خلاصه خوبه که با چشم دل دنبال نیمه گمشده وجودمون بگردیم مثل خدا بیامرز مجنون که در جواب عیبجویی لیلی گفت:

           اگر در دیده ی مجنون نشینی                                 به غیر از خوبی لیلی نبینی

     تو کی دانی که لیلی چون نکوییست                        کزو چشمت همین بر زلف و موییست

        کسی کو را تو لیلی کرده ای نام                               نه آن لیلیست کزمن برده آرام 

[1] . امام صادق(علیه السلام)

 [2] . با استفاده از آرشیو واحد پاسخ به سوالات دینی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:             http://www.pasokhgoo.ir