آب ِ رو ! یعنی چی ؟! چرا می گن آدم باید آبرومند باشه و آبروی دیگرانو حفظ کنه ؟
این سوالای اون بچه از پدرش تو ماشین این ایده رو به من داد که یه پستی هم درمورد آب ِ رو یا همون آبروی خودمون با هم حرف بزنیم . به خاطر همین سعی کردم به جواب پدر به بچه گوش کنم اما خوب خواننده محترم حتما بهش برمی خوره اگه من همون چیزارو اینجا بنویسم، بالاخره یه عده آدم عاقل و بالغ مخاطب مونن دیگه ... ای بابا !
حالا بچگانه یا بزرگانه فرق نمی کنه ؛ مهم اینه که بدونیم حفظ آبروی افراد بعد از حفظ جونشون و احترام به حق زیستن اونها مهمترین حقه . به خاطر همین توی دین ما با مبارزه با مفاسدی مثل غیبت و استهزاء و این چیزا سعی شده آبروی افراد حفظ بشه .
این مسئله هم مثل خیلی از مسائل اخلاقی دیگه به زبان و کلام آدما مربوطه .تو یه روایت خوندم که "شخصیت انسان در زیر زبان (سخن) او پنهان شده است" به خاطر همین کنترل زبون، خیلی مهمه . این کار راهای زیادی داره که حالا من به چندتاش اشاره می کنم .
مثلا اینکه ببینیم پر حرفی چه بدیهایی داره . یا اینکه یاد خدا رو تو دلمون زنده نگه داریم .
پیامبر(ص) به ابوذر میفرماید: "ای ابوذر! خداوند مراقب زبان هر گویندهای است، پس سخنگو باید از خدا بترسد و بداند چه میگوید".[1]
اینکه خودمون و زبونمون رو به ذکر و دعا مشغول کنیم هم همین طوره .
یه راه خوب دیگه فکر کردن وبعد حرف زدنه . امام علی(ع) میفرماید: "لسان العاقل وراء قلبه و قلب الأحمق و راء لسانه؛ زبان خردمند در پسِ دل او است و دل نادان در پسِ زبان او".[2] حضرت درجای دیگه میفرماید: "بیندیش، سپس سخن بگو تا از لغزشها در امان باشی".[3]
کم گوی و گزیده گوی چون دُر تا زاند تو چهان شود پُر
اما برگردیم سراغ گناهایی که باعث آبروریزی دیگران می شه :
سوءظن، تجسس، غیبت و تهمت از همه مهم تره .
«ای کسانی که ایمان آورده اید از بسیاری از گمانها بپرهیزید؛ چرا که بعضی از گمانها گناه است و هرگز در کار دیگران تجسسّ نکنید و بعضی از شما بعضی دیگر را غیبت نکند.» (حجرات، 12)
اما این قضیه یک فرمول منطقی رو دنبال می کنه . ابتدا سوءظن به اینکه فلانی عیب داره رو در سرمون خوب ورز می دیم . بعد دنبال عیبش می گردیم و وقتی پیداش کردیم به گنجینه افکار منفیمون اضافش می کنیم . وقتی خوب با هم مخلوط شدن با استفاده از ابزاری قدیمی به نام غیبت اونو به دیگران منتقل می کنیم چون بالاخره خودخواهی چیز خوبی نیست و بهتره داشته هامونو با دیگران قسمت کنیم . ولی اگر در مرحله شماره 2 عیبی پیدا نکردیم هم ناامید نمی شیم و خودمون یه عیبی براش می تراشیم ، این کار که برای جلوگیری از بروز افسردگی ناشی از ناامیدی انجام می شه همون تهمته !!!
( برای اطلاعات بیشتر به سوره حجرات که حاوی نکات مهمی درمورد بیماریهای اخلاقی- اجتماعیه رجوع کنید )
ولی گاهی هم پیش می یاد که با ندونم کاریای دیگران آبروی کسی زیخته می شه . در این مورد عرض همین نُکَت بس که : توبه حقیقی و اخلاص درونی و تقوای عملی، آبروی رفته رو بر می گردونه، و خدا "مقلب القلوبه" و قلبای مردمو به آدم جذب می کنه طوری که شخص "محبوب قلب ها" می شه.
سحرخیزی و نماز شب، مداومت به زیارت امین الله، خوندن مناجات شعبانیه با حضور قلب و توجه به معنیو مفهومش، ارتباط روحی با حضرت بقیه الله (عج الله تعالی فرجه) با خوندن دعای عهد و ندبه و زیارت آل یاسین، دلو نورانی و ایمانو قوی می کنه و آدم عزیز دل خدا و مردم می شه !
ولی خوب بالاخره به دست آوردن وجهه مثبت تو ذهن مردم بعد از بروز آبروریزی یه خورده وقت می بره ولی کمکم قضاوت مردم عوض می شه .
فکر کنم فقط می مونه موقعی که آبروی دیگری رو با کارمون می ریزیم که اون وقت برای جبران فقط باید اون شخصو راضی کنیم و براش دعا و استغفار کنیم . با توبه مشکل حل نمی شه چون این مسئله مربوط به حق الناسه و کار چند برابر سخت تر می شه . بنابراین چون به دردسرش نمی ارزه همون بهتر که از اول جلوی زبونمونو نگه داریم !
[1] . بحارالانوار، ج 74، ص 85.
[2]. نهج البلاغه، قصار 39.
[3] . غررالحکم، ج 4، ص 506.