با عرض سلام و تشكر از توجه شما به سين جيم‌هاي اخلاقي، با اينكه سوالات خيلي كاربردي بنظر نمياد و ما در اين دنيا و عمر باقيمانده بهتراست تا با هدفمندي بيشتري به دقدقه ها بپردازيم، اما پاسخي را در حد اطلاعات ناچيز خود تقديم مينمايم؛ آنچه در شيطان شناسي مهم بنظر مياد اين است كه شيطان از زمانى كه با سوء اختيار خود از فرمان الى سرپيچى نمود، و بدين خاطر از درگاه الهى رانده شد، رسما دشمنى تمام عيار خود را با انسان اعلام كرد، لذا او دشمن قسم خورده انسان است. قرآن كريم از زبان شيطان نقل مى‏كند كه او گفت:"خدا به عزت و جلالت قسم كه همه انسان‏ها را اغوا مى‏كنم مگر بندگان مخلص درگاهت را".(1) شيطان بر سر گفته خود ايستاده و خواهد ايستاد و از كوچك‏ترين فرصت برا وايد كردن ضربه و گمراه نمودن انسان استفاده مى‏كند. و چنان چه اين دشمن درجه يك بيرونى انسان موفق شود انسان را كاملا بدبدخت نمود و به قعر جهنم مى‏اندازد و شقاوت ابدى او را فراهم مى‏نمايد و از همين جا روشن مى‏شود كه شناخت شيطان و عدم پيروى از وسوسه‏هاى او چقدر نقش در سعادت انسان دارد. انسان وقتى در وجود خود به يك بيمارى پى برد و آن را بشناسد و خطر آن را احساس كند از هر طريق ممكن براى او اقدام مى‏كند، ولى وقتى آن بيمارى را نشناخت و پى به وجودش نبرد اقدام به مداوا هم نمى‏نمايد چنان چه در بيمارى خطرناك سرطان قضيه از اين قرار است، يعنى در ابتداى شروع بيمارى سرطان انسان وجود چنين بيمارى را احساس نمى‏كند، چون سرطان اول درد ندارد و خود را نشان نمى‏دهد. وقتى كه خود را نشان داد تقريبا قابل علاج نمى‏باشدو يا در مسائل اجتماعى منافق و جاسوس خود رابه عنوان منافق و جاسوس معرفى نمى‏كند چون اگر شناخته شود نقشش بر آن مى‏شود. انسان اگر شيطان را بشناسد و او را واقعا دشمن خطرناك بداند در برابر وساوس اوعكس العمل نشان مى‏دهد و براى مقابله با نيرنگ و حمله‏هاى اين دشمن ديرينه خود را مجهز مى‏كند و با استعانت از ذات اقدس اللَّه هجمه‏هاى زهر آگين را دفع مى‏نمايد. قرآن مى‏فرمايد: "همانا شيطان دشمن شما است پس او را دشمن بگيريد".(2) ليكن اگر شيطان را نشناسد و او را دشمن واقعى و قسم خورده به حساب نياورد غافلگير شده و اسير او مى‏گردد و در پايان عمر با يك دنيا حسرت وارد جهان پس از مرگ مى‏شود. پى نوشت‏ها:1 - ص (38) آيه 82. 2 - فاطر (35) آيه 6.